نخستین دوره جایزه " زنان در علم "، در مراسمی ویژه با حضور دکتر فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده و تعدادی از چهره‌های علمی و دانشگاهی ؛ به خانم پروفسور افسانه صفوی، استاد دانشگاه شیراز اعطا شد.
این آیین در سالن قلم کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ترتیب یافت و استاد نخبه و پیشکسوت بخش شیمی دانشگاه شیراز موفق شد جایزه گروه علوم پایه را کسب نماید.
«جایزه زنان در علم» به همت دفتر مشاور وزیر علوم در امور زنان و خانواده با همکاری تعدادی از نهاد‌ها و مؤسسات علمی و فرهنگی ملی و بین‌المللی راه‌اندازی شده است.
این جایزه که نخستین جایزه ویژه زنان پژوهشگر کشور است به استادان، دانشمندان و محققان زنی اعطا می شود که سهم به سزایی در پیشبرد علم در حوزه تخصصی فعالیت خود داشته باشند.
جایزه «زنان در علم» جایزه‌ای است که به زنان پژوهشگر علم که در زمینه گسترش مرزهای دانش، خدمت به گسترش ارزش‌های اجتماعی و در راستای توسعه پایدار فعالیت شاخصی داشته باشند، اهدا می‌شود. داوطلبان باید فعالیت شاخصی در عرصه‌های علمی فراتر از وظایف شغلی خود و به شکل غیررسمی در سطح جامعه داشته باشند.
شناسایی، معرفی، تشویق و حمایت زنان پژوهشگر تاثیرگذار در حوزه علم و شناسایی سهم تولیدات علمی زنان پژوهشگر در پیشبرد علم در جمهوری اسلامی ایران هدف اهدای این جایزه است و زنان پژوهشگر فعال در حوزه علم می‌توانند نامزد دریافت این جایزه شوند.
همچنین عملکرد فرد انتخاب شده باید در زمینه مورد نظر ابتکاری و فراتر از فعالیتهای موجود در آموزش رسمی کشور باشد.
به گفته ی خانم دکترالهه حجازی، مشاور وزیر علوم در امور زنان و خانواده، ایده جایزه زنان در علم به پیشنهاد دکتر اکرم قدیمی، رییس انجمن ترویج علم ایران، در دومین جلسه شورای سیاستگذاری امور زنان و خانواده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مطرح شد تا با توجه به بررسی‌های صورت گرفته که نشان دهنده فعالیتهای خوب اعضای هیأت علمی زنان در دانشگاه هاست، سهم زنان در حوزه علمی کشور هر دو سال یک بار به جامعه شناسانده و از آنها تقدیر شود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر حدود ۱۷ درصد اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های کشور را زنان تشکیل می‌دهند و هدف مجموعه ما این است که با شناسایی و معرفی اعضای برگزیده که تولیدکننده دانش واقعی هستند، فرصت‌های ارتقای بیشتری برای آنها ایجاد کند و به این ترتیب، با داشتن منابع کافی، روند پیشرفت را با عدالت بیشتر بپیمایند.
مشاور وزیر علوم در امور زنان و خانواده در رابطه با گروه‌های مورد ارزیابی و تعداد برگزیدگان گفت: ارزیابی در گروه‌های آموزشی شامل علوم کشاورزی و صنایع غذایی، علوم پایه، فنی و مهندسی، علوم انسانی و هنر صورت گرفته است.
زندگینامه مختصری از پروفسور افسانه صفوی:
دکترافسانه صفوی متولد 1334 شیراز است. او تحصیلات کارشناسی خود را در سال 1350 در رشته شیمی در دانشگاه شیراز ودر سال 55 با بورس رتبه اولی وزارت علوم برای ادامه تحصیل راهی دانشگاه بیرمنگام انگلستان شد. در سال 57 موفق به اخذ دانشنامه کارشناسی ارشد و در سال 60 دانشنامه دکترای خود را در رشته شیمی تجزیه، دریافت کردم دوره کارشناسی ارشد را در سال 1357 و دوره دکترا را در سال 1360 در دانشگاه بیرمنگام انگلستان به پایان برد و به‌عنوان نخستین زن ایرانی شناخته شد که در علوم پایه به رتبه استادی رسید. دکتر افسانه صفوی یکی از چهره های ماندگار ششمین همایش چهره های ماندگارو برگزیده انجمن شیمی ایران می باشند.
دکتر صفوی بیش از 155 مقاله در مجلات علمی معتبر بین‌المللی و 130 مقاله در کنفرانس‌های داخلی و خارجی و راهنمایی و سرپرستی 26 رساله دکترا و 40 پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد را در کارنامه خود دارد.
او همچنین برنده جایزه علمی بین‌المللی پروفسور عبدالسلام در ایتالیا در رشته شیمی، پرمقاله‌ترین دانشمند زن کشورهای جهان سوم و برنده نشان دانش (سال 1383) و دارنده عنوان استاد نمونه کشوری سال 1380 و چندین بورس، نشان و جایزه علمی داخلی و خارجی است که از آن جمله می‌توان به بورس هامبوست از کشور آلمان اشاره کرد.
از دیگر فعالیتهای او می‌توان به عضویت در هیات تحریریه مجلات علوم و فناوری ایران و مجله انجمن شیمی ایران، خدمت‌رسانی در نقش مشاور اداره کل محیط‌زیست استان فارس و داوری مقالات مجلات معتبر بین‌المللی اشاره کرد.بخشی از مصاحبه ایشان که در روز چهارشنبه ۵ /۴ /۸۷ در روزنامه قدس به چاپ رسیده است:
· * به نظر شما یک زن موفق چه ویژگیهایی دارد؟
** به عقیده من راههای موفقیت برای زنان و مردان در جامعه متفاوت نیست، زیرا انسان موفق کسی است که در زندگی هدف مشخصی را دنبال و برای آن برنامه ریزی صحیحی داشته باشد و در مسیری درست برای رسیدن به هدفش تلاش کند.
علاوه بر این چیزی که به انسان در زندگی و در راه رسیدن به موفقیت بسیار کمک می کند توکل به خداوند است، به عنوان مثال برای هر انسانی ممکن است در زندگی شرایط سخت و نامناسبی پیش آید که با وجود سعی و کوشش فراوان مأیوس شود و این جاست که توکل به خداوند می تواند در ایجاد امید بسیار مؤثر باشد.
· به هر حال برای حضور زنان جامعه ما در پستهای کلان مدیریتی کشور، موانعی وجود دارد.
** بله من هم موافقم که در فرهنگ جامعه ما این تصور غلط جا افتاده که زنان در حوزه مدیریتی و پستهای بالا نمی توانند به اندازه مردان فعال باشند در حالی که زنانی که در امور مدیریتی کلان مملکت وظایف خطیر را بر عهده دارند به خوبی شایستگی خود را در انجام این مهم به اثبات رسانیده اند. به هر حال به نظر می رسد این مشارکت رو به رشد است و در آینده نیز به طور اجتناب ناپذیر بیشتر خواهد شد.
* شما در ششمین همایش چهره های ماندگار به عنوان یک چهره فرهیخته برگزیده شدید عامل موفقیت خود را در چه می دانید و آیا برای رسیدن به این پایگاه علمی برجسته با مشکل خاصی مواجه نشدید؟
** برای برگزیده شدن در چنین همایشهایی لازم است که فرد به مرجعیت در رشته تخصصی خود رسیده باشد اما درباره قسمت دوم سوال شما باید بگویم واقعاً در طول فعالیتهای علمی ام، هیچ گاه به عنوان یک زن مانعی بیشتر از آنچه دیگر همکاران آقا با آن مواجه بوده اند نداشته ام و احساس نکردم.
* خانواده تان را در موفقیت های خود چقدر مؤثر می دانید؟
** خانواده من در موفقیت هایم سهم بسیار زیادی دارند، به طوری که حمایتها، تشویقها و کمکهای بی دریغ پدر و مادر بزرگوارم در تمام امور زندگی و همچنین همکاری و همدلی همسر و فرزندان خوبم که بار اضافی کار زیاد بیرون از منزل را با صبر تحمل کرده اند در پیشرفتهایم بسیار چشمگیر بوده است.
* آیا موافقید که برنامه ریزی اصولی یکی از مهمترین عوامل پیشرفت در زندگی است؟
** بله، کاملاً، همیشه سعی کرده ام برنامه ریزی ام برای انجام امور کاری و زندگی خانوادگی به نحوی باشد که بتوانم وظایفم را به طور کامل و صحیح انجام دهم و در این راه از خود گذشتگی ها و زحماتی متقبل شده ام که بدون انجام آنها ممکن نبود موفق شوم.
* هدف شما از فعالیتهای علمی...
** به نظر من هیچ هدفی مقدس تر از خدمت به وطن نیست و من به عنوان عضوی از جامعه پرافتخار ایرانی در نظام معلمی کوشیده ام به نسل جوان دانشجو خدمت کنم و بزرگترین افتخار زندگی علمی ام نیز مشاهده موفقیت دانشجویانم در عرصه های مختلف علمی، اجتماعی و فرهنگی است.
* و سخن آخر...
** خوشبختانه شواهد کاملاً روشنی داریم که زنان جامعه ما در صحنه های مختلف علمی، فرهنگی و هنری درخشیده و به خودباوری لازم برای حضور فعال در این صحنه ها دست یافته اند.
پیشنهاد من این است که خودباوریها تقویت شوند تا هرچه بیشتر شاهد موفقیت بانوان ایرانی در عرصه های مختلف جامعه باشیم.
برگرفته از: