انسان در مواجهه با اقیانوس دستخوش دو نوع احساس متفاوت می گردد. یا شدیدا دلبسته آن شده و لب به تحسینش می گشاید و یا با احساسی از ترس, سکوت پیشه می کند. شاید این مسئله چندان هم غیرقابل پیش بینی نباشد چرا که پدیده های غیر قابل باوری در این پهنه آبی رخ می دهند که به نظر می رسد ریشه در اموری مرموز، خارق العاده و عجیب دارند.
به عنوان نمونه می توان به گل های یخ زده ای اشاره کرد که روی سطح دریا مشاهده می شوند. یا شاید باید به شکوفه های شب تاب اشاره کرد که گاهی در خطوط ساحلی دیده می شوند، جایی که روشن تر از ستارگانی است که بر فرازش می درخشند. به عبارت دیگر برخی از این پدیده ها منشا ترس و هراس بشر بوده اند مثل گرداب های شدیدی که تا ده برابر نیرومندتر از حالت عادی خود هستند. البته اگر به بطن ماجرا توجه کنیم در پس هر کدام از آن ها منطق و دلیلی نهفته است. حال اگر مایلید با دیگر پدیده هایی که در این پهنه آبی رخ می دهند آشنا شوید در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
جزر و مد سرخ رنگ
پدیده عجیب و شگفت انگیز جریان جزر و مدی سرخ به نام شکوفه جلبکی نیز شناخته می شود. این اتفاق بویژه زمانی رخ می دهد که جلبک های موجود در رودخانه ها، دریا و یا آب های سرد دیگر به سمت خطوط ساحلی یورش برده و باعث می شوند رنگ آب به دلیل تجمع آن ها از بین رفته و تغییر کند. این اتفاق مخصوصا در آب های ساحلی رخ می دهد. اگر چه بیشتر آن را به نام جریان جزر و مدی سرخ می شناسند ولی دارای تنوع رنگ بوده و به رنگ هایی همچون نارنجی، قهوه ای و حتی سبز هم دیده شده است. این نوع جلبک ها به نام فیتوپلانتون (Phytoplanton) شناخته می شوند که دارای رنگ دانه های فتوسنتزی می باشند.
گرداب غول آسا
این گرداب که با اثری از ادگار آلن پو (داستان کوتاه فرو رفته در گرداب اثر این نویسنده آمریکایی که در 1841 به چاپ رسید) به شهرت رسید در دنیای واقعیات هم رخ می دهد. این پدیده بسیار بزرگ و قدرتمند بوده و ناشی از حرکات چرخشی و پیچشی حجم قابل توجهی از آب می باشد. این حادثه دو مرتبه در روز در غربی ترین ناحیه دریای نروژ در سواحل شمال غرب این کشور رخ می دهد. ارتفاع آب درون گرداب تقریبا ده متر پایین تر از سطح آب دریا در حالت عادی می باشد. این گرداب بسیار نیرومند بوده و قدرتی ده برابر جریان های معمولی اقیانوسی دارد. هر سه ماه یک بار مسیر حرکت آب این گرداب تغییر کرده و برعکس می شود.
گل های یخی (آب شور یخ زده)
با نگاهی فرا واقعی و برداشتی مستقیما برگرفته از یکی از صحنه های رمانتیک آثار دیزنی لقب گل های یخی به این پدیده عجیب اطلاق شد. این گل ها در اصل اشکالی از کریستال های یخی هستند که روی سطح دریاها و لایه های نازک یخ مشاهده شده و در مرز بین هوا و آب دریا به وجود می آیند. این پدیده اغلب زمانی رخ می دهد که هوا در مقایسه با سطح دریا سردتر باشد. این نقص کوچک رخ داده باعث ایجاد جریانی دومینو مانند شده و این گل های یخی یک به یک شروع به پدیدارشدن روی سطح آب می کنند. بر اساس تحقیقاتی مشخص شده که تعداد قابل توجهی باکتری در این اشکال یخزده زندگی می کنند. گفته می شود که اگر روزی با این گل ها روبرو شدید بدانید که وارد قلمرویی جادویی شده اید.
دریای شیطان
دریای شیطان ناحیه ای است که در اقیانوس آرام و تقریبا در 100 کیلومتری جنوب شهر توکیو و کشور ژاپن قرار گرفته است. اما چه چیز باعث شگفتی ساز بودن این منطقه شده است؟ جدا از این که نشانه ای از این ناحیه روی هیچ نقشه ای نیست مجموعه اتفاقاتی که در این ناحیه رخ می دهد سبب شده که این نام عجیب به آن داده شود. از جمله این رویدادها می توان به این موارد اشاره کرد: هیچ موجود زنده دریایی در این ناحیه زندگی نمی کند. طوفان های متعددی دائما در این ناحیه روی می دهند که یک باره شروع شده و خیلی ناگهانی خاتمه می پذیرند. علاوه بر این 9 کشتی ماهیگیری که در اطراف این ناحیه در حرکت بودند به طرزی مرموز ناپدید شدند. در کنار این ها بستر اقیانوس در این قسمت دائما در حال حرکت و تغیر شکل است به طوری که جزایر آتش فشانی یک باره ظاهر شده و خیلی سریع نیز ناپدید می شوند گویی که هیچ گاه وجود خارجی نداشتند.
ساحل کاپوچینو
دیگر پدیده عجیبی که در اقیانوس رخ می دهد به نام ساحل کاپوچینو شناخته می شود. این نام در اصل به قشر ضخیم و کف گونه ای اشاره دارد که در ساحل مشاهده می گردد. اما این کف چگونه به وجود می آید؟ علاوه بر نمک موجود در اقیانوس مواد زیادی نیز در زیر آن در حال زوال و پوسیدگی بوده و همچنین بقایای جلبک ها نیز در حال فساد و تجزیه در آن می باشند. هنگامی که دریا متلاطم است این مواد در حال فساد با شدت و سرعت بالایی حرکت کرده جابجا می شوند و در این حالت با نمک موجود در دریا واکنش داده و ترکیباتی صابون مانند ایجاد می کنند که در نتیجه آن این کف تولید می شود. اگرچه گفته می شود این کف بر سلامت انسان کوچک ترین تاثیر نامطلوبی ندارد ولی باز بهتر است در مواجهه با مواد در حال زوال و جلبک هایی که در نزدیکی خطوط ساحلی در حال تجزیه می باشند جانب احتیاط را نگاه داشت.
دوایر تماشایی در کف اقیانوس
این هم دیگر پدیده مرموزی است که در کف اقیانوس دیده می شود. اما البته دلیل به وجود آمدن آن اصلا غیرعادی نبوده بلکه بسیار هم جالب توجه است. باور می کنید که این الگوی پیچیده توسط یک ماهی نر از نوع بادکنکی به وجود آمده است؟ بله در واقع این دایره عجیب نتیجه تلاش های ماهی نر برای جذب جنس ماده می باشد. این ماهی با کمک باله های شکمی و دم خود و ضربه زدن روی کف اقیانوس این دایره را ایجاد کرده و حتی با جمع آوری تکه های شکسته صدف ها آن را تزئین و کامل می کند. قطر این دایره بیش از 6 فوت می باشد. معمولا ماهی ماده در قسمت مرکزی همین دایره از نوزادان خود مراقبت می کند.
ملاقات دریای شمال و دریای بالتیک
این پدیده که بسیار نادر و عجیب می باشد عموما زمانی رخ می دهد که دریاها به یکدیگر پیوسته یا به هم نزدیک می شوند. تنها در شهر کوچکی در منطقه اسکاگن در شمالی ترین نقطه کشور دانمارک است که می توان این پدیده را از نزدیک مشاهده کرد. زمانی که از نزدیک شاهد این به هم پیوستن باشید دهان تان از تعجب باز می ماند. اما حقیقتا چرا این اتفاق روی می دهد؟ ظاهرا این دو جریان مختلف به دلیل اختلاف چگالی و غلظتی که دارند قابل امتزاج و ترکیب با یکدیگر نمی باشند.
استخرهای آب نمک
آیا امکان دارد دریاچه ای در زیر اقیانوس شکل گیرد؟ بله و این رویداد حقیقتا پدیده ای قابل توجه می باشد. این پدیده که همچنین با عناوینی همچون دریاچه زیرآبی یا حوضچه های نمکی نیز شناخته می شود اغلب در نقاطی روی می دهد که سطح شوری آب و غلظت نمک آن بسیار بالاست. به دلیل این غلظت بالا چگالی این آب معمولا در مقایسه با آب دریا بالاتر بوده و به دلیل سنگینی حاصل از این وضع این دو لایه گوناگون قابل ترکیب با یکدیگر نمی باشند. این امر سبب ایجاد لایه های گوناگون در آب شده که از هم جدا بوده و مرزی مشخص دارند و حتی جریان های خاص خود را دارا می باشند.
شکوفه های شب تاب
دیگر پدیده عجیب و در عین حال مسحور کننده ای که در اقیانوس رخ می دهد و معمولا به ندرت دیده می شود ایجاد شکوفه های درخشان و شب تاب است. این جریان اغلب زمانی رخ می دهد که حجم قابل توجهی از پلانکتون ها توسط موجی واحد شسته شده و به ساحل برده می شوند. این گونه از پلانکتون ها به دلیل وجود رنگ دانه های فتوسنتزی خاص به طور طبیعی می درخشند. این ارگانیسم ها معمولا زمانی که در معرض شرایط استرس زا قرار می گیرند از خود نور ساطع می کنند. جریان های سریع و یا تلاطم آب و برخورد با ساحل از مواردی است که باعث ساطع شدن نور از این پلانکتون ها می شود.
برینیکلز (Brinicles)
دیگر رخداد مرموز و عجیبی که بویژه در اقیانوس های منجمد شمالی و جنوبی دیده می شود به نام برینیکلز (استالاکتیت یخی) شناخته می شود. نام این پدیده از ترکیب دو کلمه Brine به معنی آب شور و Icicle به معنای قندیل به وجود آمده است. این پدیده نخستین بار توسط داگ اندرسن و هیو میلر به تصویر کشیده شد و در برنامه سیاره یخزده (Frozen Planet) شبکه جهانی بی بی سی در سال 2011 به نمایش درآمد. اما واقعا چه چیز باعث ایجاد این پدیده می شود؟
معمولا زمانی که جریانی یخ زده از آبی بسیار شور که دارای چگالی به مراتب بالاتر از آب دریاست ایجاد می شود به دنبالش شاهد برینکلز خواهیم بود. به دلیل همین اختلاف غلظت، آب شور در قسمت تحتانی آب معمولی دریا قرار می گیرد. به دلیل سردی بی نهایت این جریان شور آب هایی که در اطراف آن قرار دارند منجمد می شوند. در نتیجه در اطراف آن غلافی یخی ایجاد شده که مثل لوله ای از یخ دیده می شود که به آن برینیکل گفته می شود. وقتی که این غلاف و جریان یخی در تماس با کف اقیانوس قرار می گیرد در مسیر حرکتش هر چیز زنده را از میان می برد.