در قالب قرارداد ارتباط با جامعه بین معاونت علمی ریاست جمهوری و دانشگاه حکیم سبزواری توسعه فناوری مربوط به دستگاه لایه نشانی لایههای رسانای شفاف اکسیدی به منظور کاربرد در ادوات الکترواپتیکی، به دکتر حسن اله داغی و دکتر محمد زیرک اعضاء هیئت علمی گروه فیزیک دانشکده علوم پایه دانشگاه حکیم سبزواری سپرده شد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از دانشگاه حکیم سبزواری، دکتر حسن اله داغی، عضو هیئت علمی گروه فیزیک دانشگاه و مجری این طرح در خصوص قرارداد مذکور گفت: لایههای شفاف و رسانای اکسیدی که بصورت مخفف بعنوان TCO از آنها یاد میشود، کاربردهای فراوانی در زمینه مختلفی چون سلولهای خورشیدی، دیودهای نورتاب (LEDs)، صفحات نمایشگرهای نسل جدید، حسگرهای نوری، سلول های فتوالکتروشیمیایی و ... دارند. از TCO های معروف میتوان به اکسید قلع آلاییده با فلوئور (FTO)، اکسید قلع آلاییده با ایندیوم (ITO) و اکسید روی آلاییده با آلومینیوم (AZO) نام برد.
وی ادامه داد: در حال حاضر اکثر TCO های مورد استفاده در صنعت و کارهای پژوهشی کشور از خارج کشور تامین میشود، که علاوه بر ارزبر بودن، هزینههای سنگینی را به پژوهشگران و صنعتگران کشور تحمیل میکند. بعنوان مثال در حال حاضر قیمت یک صفحه FTO با ابعاد 10 سانتی متر در 10 سانتی متر حدود 600 هزارتومان است، که برای یک طرح تحقیقاتی ساده در مقطع ارشد که حدود 10 صفحه FTO با این ابعاد مصرف میشود، هزینه بالایی به حساب میآید. طبیعتا برای مصارف صنعتی که میزان مصرف بیشتر است، هزینه تأمین TCO هم بالاتر میرود. لذا بومی سازی، توسعه و بهبود فرآیند تولید این لایهها گامی مهم در جهت خوداتکایی پژوهشها و صنایع وابسته به TCO ها خواهد بود.
عضو هیئت علمی گروه فیزیک دانشگاه حکیم سبزواری افزود: با توجه به تجارب ارزندهای که بنده و دکتر زیرک به دلیل کار با گروههای پژوهشی مطرح در داخل و خارج کشور، از جمله مرکز تحقیقات پیشرفته نمایشگر در دانشگاه کیانگ هی کره جنوبی، بدست آورده و از نزدیک کمبودها در زمینه تأمین TCO برای کارهای تحقیقاتی را لمس کرده بودیم، تصمیم گرفتیم این فناوری را در داخل کشور توسعه داده تا گامی کوچک در جهت تامین نیاز کشور به این لایههای کاربردی را برداریم. در همین راستا، قراردادی با ستاد توسعه فناوریهای فتونیک، لیزر و مواد پیشرفته، وابسته به معاونت علمی ریاست جمهوری، منعقد شد تا این لایهها در مقیاس کوچک تولید شده و سپس در گامهای بعدی به سمت تولید انبوه آنها حرکت شود.
اله داغی تصریح کرد: نمونههای اولیه این لایهها در آزمایشگاه تحقیقاتی به حالت جامد پیشرفته در گروه فیزیک تولید شده که حاوی نتایج بسیار امیدوار کنندهای است. با توجه به روحیه علمی و پشتکار قابل تحسین اعضای تیم تحقیقاتی دخیل در این طرح، امیدواری زیادی وجود دارد که نتایج مطلوبی در نهایت حاصل شود.
وی همچنین افزود: مبلغ توافق شده جهت این طرح یک میلیارد و پانصد میلیون ریال است که امیدواریم جوابگوی هزینههای تحقیقاتی اولیه باشد. مسلما تولید این لایهها در مقیاس بزرگ که بتواند پاسخگوی نیازهای صنعتی باشد، نیازمند حمایتهای بیشتری خواهد بود.
اله داغی هدف از اجرای این طرح را بومی سازی و توسعه تولید لایه های TCO در مقیاس بزرگ در داخل کشور عنوان کرد.