معیار شما برای انتخاب بهترین شامپو برای موهایتان چیست؟ آیا از آن دسته افرادی هستید که گران‌ترین شامپو را انتخاب می‌کنند یا آن‌هایی که به دنبال شامپویی با مواد سازنده طبیعی هستند؟ یکی از نکاتی که باید در هنگام مصرف محصولات بهداشتی مانند شامپو به آن توجه کنید سولفات‌ها هستند که در ادامه بیشتر به توضیح آنها پرداخته‌ایم.
به گزارش ایسنا، اگر لیست مواد تشکیل دهنده محصول مراقبت شخصی مورد علاقه خودتان را نگاه کنید، احتمالا به نام سولفات‌ها برمی‌خورید. سولفات‌ها مواد شوینده یا مواد فعال سطحی (سورفکتانت) هستند که معمولا در محصولاتی مانند شامپو، شامپو بدن، پاک کننده صورت و خمیر دندان یافت می‌شوند.
با وجود رواج استفاده از سولفات، شاهد افزایش مداوم محصولات بدون سولفات هستیم و اگر می‌پرسید سولفات‌ها چه هستند و آیا باید از آنها اجتناب کنید یا خیر، مجله "Teen Vogue" به متخصصان این حوزه مراجعه کرده تا پاسخ این پرسش‌ها را دریابد: آیا سولفات‌ها مضر هستند؟ سولفات‌ها با موهای شما چه می‌کنند و آیا باید برای خرید محصولات بدون سولفات هزینه کنید یا خیر؟
سولفات‌ها چه هستند؟
"پری رومانوفسکی"(Perry Romanowski) شیمیدان محصولات آرایشی می‌گوید، سولفات‌ها که از دهه ۱۹۵۰ در محصولات مراقبت شخصی کاربرد دارند، متداول‌ترین شوینده‌های مورد استفاده در صنعت زیبایی هستند.
دکتر "رولاندا جانسون ویلکرسون"(Rolanda Johnson Wilkerson)، دانشمند ارشد کمپانی آرایشی بهداشتی پنتن(Pantene) نیز در این باره توضیح داد: رایج‌ترین ترکیبات مبتنی بر سولفات که در محصولات مراقبت شخصی یافت می‌شوند، سدیم لورت سولفات (Sodium Laureth Sulfate) و سدیم لوریل سولفات (Sodium Lauryl Sulfate) هستند. سولفات‌ها روی سطح مو به گونه‌ای عمل می‌کنند که کثیفی، سبوم و باقی‌مانده سایر محصولات را از بین ببرند. آنها همچنین دارای خواصی هستند که باعث کف کردن می‌شوند.
سدیم لوریل سولفات در مقابل سدیم لورت سولفات
"کارن فیلدز- لور"(Karen Fields-Lever) دندانپزشک مستقر در شیکاگو در توضیح نحوه عملکرد سدیم لوریل سولفات گفت: آنها به معنای یک چربی‌زدا هستند و در واقع کف خوبی را ایجاد می‌کنند که ما در حین مسواک زدن آن را تجربه می‌کنیم.
پری رومانوفسکی، شیمیدان محصولات آرایشی، در ادامه گفت که سدیم لورت سولفات یک نسخه ملایم‌تر است، بنابراین تحریک‌کننده نیست، اما به خوبی سدیم لوریل سولفات هم تمیز نمی‌کند. اغلب فرمول‌سازها هم برای به دست آوردن قدرت پاک‌کنندگی سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) و از سویی دیگر کاهش سطح تحریک‌پذیری سدیم لورت سولفات (Sodium Laureth Sulfate) ، از هر دو استفاده می‌کنند.
دکتر "دیوید لورتچر"(David Lortscher) متخصص پوست و یکی از موسسان و مدیر عامل کمپانی "Curology" تاکید می‌کند که سدیم لورت سولفات اغلب در محصولات پوست و مو استفاده می‌شود، زیرا ظرفیت کف‌کنندگی بالایی دارد و احساس نرمی به پوست می‌دهد. وی گفت: اگر مستعد مسدود شدن منافذ پوست یا آکنه هستید، برچسب روی محصولات را بخوانید و از استفاده از محصولات مراقبت از پوست و موی حاوی سدیم لوریل سولفات خودداری کنید. به نظر می‌رسد که سدیم لورت سولفات(Sodium Laureth Sulfate) و سدیم لوریل اتر سولفات(Sodium Lauryl ether Sulfate) کمتر باعث تحریک آکنه شوند.
آیا سولفات‌ها برای شما مضر هستند؟
بزرگ‌ترین مشکل سولفات‌ها این است که می‌توانند موجب بروز سطوح مختلفی از سوزش پوست و چشم شود، که(برای افرادی که آن را تجربه می‌کنند) هر چه محصول، زمان طولانی‌تر با پوست تماس داشته باشد می‌تواند مشکل وخیم‌تری ایجاد کند. دکتر لورتچر در این باره افزود: سولفات‌ها اغلب می‌توانند پوست را خشک کنند و برخی افراد متوجه می‌شوند که ممکن است زمانی که پوست‌شان در تماس مکرر با سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) است، به آکنه‌های بیشتری منجر شود. معمولا این ماده در تماس با پوست بدن(در مقابل پوست صورت) کمتر مشکل‌ساز می‌شود بنابراین اغلب افراد سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) را در شامپوهای بدن تحمل می‌کنند.
سولفات‌های موجود در خمیر دندان نیز می‌تواند به طور بالقوه عامل ایجاد برخی علائم داخل دهان شما باشد. دکتر فیلد- لور اظهار کرد: سدیم لوریل سولفات می‌تواند آلرژی‌های موجود، زخم‌های شانکر و بوی بد دهان را ایجاد یا تحریک کند و برخی متخصصان احساس می‌کنند سدیم لوریل سولفات ممکن است برای مخاط(لثه و گونه) دهان نیز مضر باشد.
زمانی مردم معتقد بودند سولفات‌ها باعث سرطان می‌شوند. دکتر لورتچر افزود: به نظر می‌رسد این تصور که سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) سرطان زا است در اوایل دهه ۱۹۹۰ به وجود آمد. او خاطرنشان کرد که این ادعاها رد شده است. با توجه به بررسی میزان سمی بودن لوریل سولفات سدیم در انسان و محیط زیست که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، تصور می‌شود که این ادعای نادرست از تفسیرهای غلط متعدد از ادبیات علمی ناشی شده باشد. لوریل سولفات سدیم در فهرست مواد سرطان‌زای آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان، برنامه ملی سم شناسی ایالات متحده، فهرست پیشنهادی ۶۵ ماده سرطان زای کالیفرنیا، آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده یا اتحادیه اروپا درج نشده است.
دکتر لورتچر همچنین اظهار کرد که کارگروه مستقل و تخصصی بررسی مواد آرایشی(که توسط شورای محصولات مراقبت شخصی تامین مالی می‌شود) سدیم لوریل سولفات را برای استفاده کوتاه مدت بر روی پوست بی خطر تلقی کرده است.
سولفات با موهای شما چه می‌کند؟
وقتی صحبت از محصولات مراقبت مو به میان می‌آید، این نگرانی به وجود می‌آید که این شوینده‌های مبتنی بر سولفات ممکن است باعث خشکی موی شما شوند. سولفات‌ها پاک‌کننده‌های کارآمدی هستند و وقتی این مواد در شامپوها استفاده می‌شوند، شاید کمی بیش از حد کارآمد باشند و می‌توانند مقدار زیادی از روغن طبیعی را از مو و پوست جذب کنند. آنها به قدری در تمیز کردن خوب هستند که می‌توانند روغن طبیعی موهای شما را از بین ببرند و احساس وز، خشک و شکننده شدن در موهای شما ایجاد کنند.
همچنین یک تصور غلط رایج وجود دارد که سولفات‌ها می‌توانند موهای رنگ شده را تحت تاثیر قرار دهند. رومانوفسکی بیان کرد: این یک شایعه است که سولفات‌ها رنگ مو را از بین خواهند برد.
در برخی موارد، سولفات‌ها می‌توانند باعث خشکی و سوزش پوست سر شما شوند. با این حال، همانطور که مرکز کنترل بیماری اشاره می‌کند، برهم کنش‌های مولکولی پیچیده در سولفات‌ها درک کامل چرایی تحریک برخی افراد را دشوار می‌کند. همانطور که این موارد در مورد هرگونه تحریک پوستی وجود دارد، بهتر است برای کمک بیشتر با یک پزشک معتمد یا متخصص پوست مشورت کنید.
لورتچر گفت که محصولات مراقبت از مو حاوی سولفات ممکن است به آکنه در اطراف خط رویش مو یا آکنه در پشت شما(که در معرض محصولات مو در حمام قرار می گیرد) منجر شود، در حالی که خمیر دندان‌های حاوی سولفات ممکن است به مشکلات پوستی در مناطقی منجر شود که با کف تماس دارد.
منظور از محصول بدون سولفات چیست؟
به طور کلی تصور نمی‌شود که سولفات‌ها برای سلامتی شما خطرناک هستند. رومانوفسکی می‌گوید که انجام کارهایی همانند حذف کردن آنها از محصولات مصرفی چندان کاربردی نیست. او گفت: صنعت زیبایی معتقد نیست که سولفات‌ها خطرناک هستند. برخی از بازاریابان وجود دارند که متقاعد شده‌اند که مصرف کنندگان معتقدند مواد تشکیل دهنده آنها خطرناک هستند و بنابراین آنها از این ترس مشتریان به نفع خود و برای فروش محصولات خود استفاده می‌کنند. اخیرا و طی ۱۵ سال گذشته شرکت‌های بزرگ محصولات بدون سولفات را تبلیغ کرده‌اند.
اکنون، همانطور که رومانوفسکی قبلا اشاره کرد، استفاده از آنها هنوز هم در محصولات مراقبت شخصی بسیار رایج است.
نکته قابل ذکر درباره آنها این است که مسئله تحریک وجود دارد و همین امر ممکن است شما را تحت تاثیر قرار دهد. دکتر لورتچر در این باره گفت: پوست هر فردی متفاوت است و بنابراین پاسخ‌های پوست هر فرد به یک ماده نیز متفاوت است. اگر مشکلات پوستی یا چشمی دارید و از محصولات حاوی سولفات استفاده می‌کنید، مطمئنا باید استفاده را متوقف کرده و از محصولات جایگزین استفاده کنید.
آیا استفاده از شامپوهای بدون سولفات و سایر محصولات بدون سولفات مشکلات احتمالی در پی دارد؟
اگر به دنبال محصولاتی که کف زیادی تولید می‌کنند و آن احساس تمیزی خاص را منتقل می‌کنند هستید، سولفات‌ها باید مورد علاقه شما باشند.
"جانسون ویلکرسون" می‌گوید که برندهای آرایشی امروزی عموما مراقب استفاده از ترکیبی از سدیم لورت سولفات(Sodium Laureth Sulfate) و سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) هستند که بسیار مناسب و ایمن برای پاکسازی ملایم است. با این حال، اگر پوست حساسی دارید یا فقط می‌خواهید کاملا از محصولات سولفات‌دار دوری کنید(و این هم کاملا خوب است) فقط به یاد داشته باشید که این محصولات بدون سولفات احتمالا کف نمی‌کنند، بنابراین آبرسانی بیشتری تولید می‌کنند.
دکتر لورتچر نیز در این باره گفت: سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) عامل کف‌کننده است و هنگامی که از آن در محصول استفاده نمی‌کنند، شوینده‌تان آن‌طور که قبلا عادت داشتید، کف ایجاد نمی‌کند.
با این حال، کف کردن، نشانه‌ای از اثربخشی شامپو شما نیست. فقط به این دلیل که شامپو کف نمی‌کند به این معنی نیست که تمیز نمی‌کند. اما اگر از محصولات حالت دهنده زیاد استفاده می‌کنید یا موهای بسیار چرب دارید، یک شوینده کف کننده با اثر شوینده‌تر برای پاک کردن محصول و چربی از روی مو ضروری است.
در مورد خمیر دندان بدون سولفات چطور؟
دکتر فیلدز-لور در این باره بیان کرد: در حال حاضر ماده‌ای ساخته نشده است که عمل کف‌آلودی را ایجاد کند که جایگزین سدیم لوریل سولفات(Sodium Lauryl Sulfate) شود. با این وجود، برخی از تولیدکنندگان برای از بین بردن باکتری‌ها، سدیم لوریل سولفات را با روغن‌هایی مانند روغن نخل، روغن زیتون و روغن نارگیل جایگزین می‌کنند اما تاثیری در تمیزتر شدن دهان پس از مسواک زدن ندارد.
چگونه متوجه شویم محصولات زیبایی ما ایمن هستند
می‌توانید از ابزارهایی مانند سایت "INCDecoder" و پایگاه‌داده " EWG’s Skin Deep" استفاده کنید که اطلاعات بیشتری در مورد مواد موجود در محصولات مراقبت شخصی مورد علاقه‌تان ارائه می‌دهند و اینکه آیا باید نگران استفاده از آنها باشید یا خیر. اگر در مورد آنچه روی برچسب محصول در هنگام خرید حضوری یا آنلاین می‌بینید مطمئن نیستید، همیشه می‌توانید با پزشک مراقبت‌های اولیه یا متخصص پوست خود برای نظر حرفه‌ای آنها مشورت کنید. مهم‌ترین چیز این است که فراتر از ادعاهای پرشور در تبلیغات و بسته‌بندی محصول فکر کنید و روی معنای مواد ذکر شده در پشت آن تمرکز کنید. خوشبختانه، منابع ذکر شده می‌توانند به شما کمک کنند تا این کار را بدون آشفتگی زیاد انجام دهید.