پژوهشگران انستیتو پاستور ایران با همکاری محققان دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و شهیدبهشتی به فرمولاسیون نانو داروی گیاهی درمان سالک دست یافتند که به گفته آنها نتایج آزمون‌های بالینی این نانودارو بر روی موش‌های آلوده موفقیت‌آمیز گزارش شده است.
به گزارش ایسنا، طاهره زاده مهریزی، دانشجوی مقطع دکتری انستیتو پاستور ایران، با بیان اینکه بیماری سالک در سال‌های اخیر شیوع قابل توجهی یافته و دامنه شیوع آن به آمریکا و اروپا رسیده است، گفت: با توجه به گسترش روزافزون بیماری سالک، اخیرا معرفی روش‌های درمانی جدید این بیماری در اولویت سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است؛ از این رو توسعه روش‌های مؤثر درمانی جدید یکی از نیازهای جامعه جهانی، به ویژه کشورهای کانون این بیمانی تلقی می‌شود.
وی، داروهای درمان این بیماری را وارداتی دانست و ادامه داد: این امر موجب خروج میزان زیادی ارز از کشور می‌شود، از طرفی این داروها عوارض جانبی و هزینه درمان بالایی را به بیمار تحمیل می‌کند؛ چراکه دوره درمان این بیماری طولانی است.
مهریزی اضافه کرد: بر این اساس در مطالعات اخیر یک نانو داروی گیاهی مشتق شده از درخت "توس" سنتز کردیم که عیوب داروهای گران‌قیمت وارداتی را مرتفع می‌کند. این نانودارو از طریق نانوحامل‌های پلیمری مشتق شده از پوست "خرچنگ" به محل سلول آلوده منتقل شده است.
این محقق با اشاره به اثرات نانو ذرات استفاده شده در این نانودارو، گفت: با کمک فناوری نانو موفق شدیم میزان دوز درمانی دارو را افزایش و سمیت دارو را کاهش دهیم. همچنین استفاده از نانوحامل جهت انتقال دارو موجب رهاسازی آهسته و پیوسته دارو و بهبود نفوذپذیری آن به سلول آلوده به انگل شد.
وی به تشریح روند ارزیابی این نانودارو پرداخت و اظهار کرد: در این طرح از عصاره درخت توس به عنوان ماده حاوی "بتولنیک اسید" به عنوان ماده اولیه تولید نانودارو استفاده شده و سپس از سنتز دارو و بارگذاری آن در نانوحامل‌های کیتوزان، ساختار نانوذرات حامل دارو از طریق آزمون‌های میکروسکوبی و طیف‌سنجی مورد ارزیابی و تائید قرار گرفت.
مهریزی تهیه فرمولاسیون مناسب و استفاده از حلال جدید دوز درمانی برای افزایش دارو را از دیگر مراحل اجرای این طرح نام برد و یادآور شد: دارو به روش برون تنی بر روی سلول‌های کشت‌شده ماکروفاژ صفاق موش و به روش درون تنی بر روی موش‌های مبتلا به بیماری سالک مورد ارزیابی و در انتها اثرات درمانی دارو از طریق اندازه‌گیری قطر زخم، کاهش بار انگلی و همچنین روش‌های بررسی انگل در بافت و روش‌های پاتولوژی مورد تائید قرار گرفت.
این اختراع با عنوان "بتولنیک اسید بارگذاری شده در نانو ذرات کیتوزان :فرمولاسیونی جدید برای درمان لیشمانیا ماژور" با شماره‌ی ۹۴۰۸۱ به ثبت رسید.
این تحقیقات از سوی طاهره زاده مهریزی دانشجوی مقطع دکتری و دکتر امیتیس رمضانی و دکتر مهدی شفیعی اردستانی از اعضای هیأت علمی انستیتو پاستور ایران، دکتر نریمان مصفا و دکتر مصطفی حاجی ملاحسینی از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دکتر علی خامسی پور عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اجرایی شده و نتایج آن در مجله Scientific reports با ضریب تأثیر ۴.۱۲۲ منتشر شده است.